บรรยากาศยามเช้าวันอาทิตย์ที่ 7 กันยายน 2568 ณ วัดอัมพวัน อำเภอเมืองลพบุรี วัดสำคัญที่ชาวไทยเชื้อสายมอญบางขันหมากให้ความเคารพ งานบุญเดือนสิบ “ตักบาตรน้ำผึ้ง” จัดขึ้นอย่างคึกคัก มีขบวนชาวบ้านสวมชุดประจำชาติชาวมอญสีสันสดใสตั้งขบวนรอต้อนรับ พระสงฆ์และแขกผู้มีเกียรติ หนึ่งในนั้นคือ นายรัฐพล ธุระพันธ์ นายอำเภอเมืองลพบุรี ผู้เป็นประธานในพิธี พร้อมด้วย นางอารีย์ ฤกษ์สภาพ ผู้อำนวยการ ททท. สำนักงานลพบุรี และผู้แทนหน่วยงานต่างๆ ร่วมกิจกรรม ซึ่งพิธีดังกล่าวจัดขึ้นในวันพระขึ้น 15 ค่ำ เดือน 10 ตามกำหนดปฏิทินไทย ภายในงานผู้ร่วมงานนุ่งผ้าแบบมอญ โอบกอดขนมไทยและพานข้าวต้มลูกโยน ข้าวต้มมัด และผลไม้มาใส่บาตรเพื่อเป็นสิริมงคล
หลังจากพิธีฉันภัตตาหารเช้าแล้ว บรรยากาศในวัดเต็มไปด้วยกลิ่นดอกไม้ธูปเทียนและเสียงทักทาย ชาวบ้านนำ น้ำผึ้งสด และ น้ำตาลทรายขาว มาปรุงใส่บาตรพระอย่างเอร็ดอร่อยตามประเพณี บางคนเก็บดอกไม้และข้าวต้มที่อุ่นร้อนจากหม้อใหญ่ไว้วางถวายเป็นเครื่องสักการะ เสียงหัวเราะของเด็กๆ ดังเป็นระยะ ขณะที่คนเฒ่าคนแก่เล่าเรื่องตำนานกุศโลบายชีวิตให้ฟัง การตักบาตรน้ำผึ้งนี้เป็นการทำบุญใหญ่ที่สืบทอดมากว่า 100 ปีของชาวมอญลพบุรี ทุกคนร่วมใจสืบทอดวัฒนธรรมให้คงอยู่และได้อุทิศส่วนกุศลให้บรรพบุรุษ
พิธีกรรมในครั้งนี้เชื่อกันว่า น้ำผึ้ง เป็น “ยาอายุวัฒนะ” ประเภทหนึ่ง เมื่อพระสงฆ์ฉันแล้วจะนำน้ำผึ้งไปต้มทำเป็นยาลูกกลอนบำรุงทิพย์ นอกจากนี้น้ำผึ้งยังถูกจัดว่าเป็นหนึ่งใน “เภสัชทาน 5 ชนิด” ตามคติไทย ด้านความเชื่อมีตำนานเล่าขานว่าพระผู้มีบุญเคยนำผึ้งถวายพระปัจเจกฯ และปรากฏปาฏิหาริย์น้ำผึ้งล้นบาตร ทำให้ผู้ถวายได้เกิดมามั่งคั่ง หนุนใจให้ชาวบ้านร่วมกันถวายผ้ารองบาตรสีสวยๆ ตลอดจนกล่าวสืบทอดเรื่องราวกุศโลบายเหล่านี้แก่คนรุ่นใหม่
ประเพณีบุญเดือนสิบตักบาตรน้ำผึ้งจึงไม่ใช่เพียงพิธีทางศาสนา แต่สะท้อน เสน่ห์วัฒนธรรมท้องถิ่น ชวนให้ชาวบ้านและเยาวชนมีส่วนร่วมแลกเปลี่ยนประสบการณ์ระหว่างกัน ภาพบรรยากาศอบอุ่นเช่นนี้กลายเป็นภาพความทรงจำที่ดี (Soft Power) ต่อผู้มาเยือน นอกจากได้ทำบุญใหญ่แล้ว นักท่องเที่ยวยังได้ชมการแต่งกายชาวมอญพื้นบ้าน อิ่มเอมไปกับขนมและของถวายแบบดั้งเดิม ทำให้ประเพณีเก่าแก่ของลพบุรีถูกพูดถึงในด้านบวกและเป็นจุดดึงดูดแห่งใหม่บนแผนที่การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมไทย
